Dört mezhep

Dört mezhep






Sual: İslam Ahlakı ve F.Bilgiler
kitabında, (Benim mezhebim doğrudur, yanlış olma ihtimali de vardır ve
diğer üç mezhep yanlıştır, doğru olma ihtimali de vardır) deniliyor. Bu
ne demektir?

CEVAP

Aşağıda açıklandığı gibi, dört hak mezhepten birine uyan kimse, (Benim
mezhebim doğrudur) demezse, zaten o mezhebe uyması uygun olmaz, fakat
buradaki yanlış ifadesi, bâtıl, geçersiz
demek değildir. Mezhebimizin hükümlerinden farklı bir ictihad demektir.
İctihadın yanlış olduğu zaten bilinemez. Yani ictihad, başka bir
ictihadla geçersiz hale getirilemez.



Müctehid, bir işin nasıl yapılacağını anlamaya çalışırken yanılırsa,
günah olmaz, sevab olur. Uğraşmasının sevabını kazanır, çünkü insana
gücü, kuvveti yettiği kadar çalışması emrolundu. Müctehid yanılırsa,
çalışması için bir sevab verilir. Doğruyu bulursa, on sevab verilir.
Eshab-ı kiramın hepsi büyük âlim, yani müctehid idiler. Bunlardan sonra
gelenler arasında, ilk zamanlar ictihad yapabilecek büyük âlim çoktu.
Bunların her birine nice kimseler uyardı. Zamanla, bunların çoğu
unutularak, Ehl-i sünnet içinde, yalnız bu dört mezhep kaldı. Sonraları,
olur olmaz kimseler çıkıp da, müctehidim diyerek, bozuk fırkalar
çıkarmamaları için, Ehl-i sünnet, bu dört mezhepten başka mezhebe
uymadı. Bu dört mezhepten her birine, Ehl-i sünnetten milyonlarca kimse
uydu. Dört mezhebin itikadı bir olduğundan, birbirine yanlış demez,
bid’at sahibi, sapık bilmezler. Doğru yolun, bu dört mezhepte olduğunu
ve her biri kendi mezhebinin doğru olmak ihtimalinin daha çok olduğunu
bilir. İctihad ile anlaşılan işlerde, İslamiyet’in açık emri bulunmadığı
için, bir kimsenin mezhebi yanlış olup da, diğer üç mezhepten birisinin
doğru olma ihtimali varsa da, herkes (Benim mezhebim doğrudur, yanlış
olma ihtimali de vardır ve diğer üç mezhep yanlıştır, doğru olma
ihtimali de vardır) demelidir. (F. Bilgiler)



Diğer üç mezhep de hak olduğu için, bir ihtiyaç olunca, o konudaki diğer mezhebin hükmünü taklit etmek caiz olur. (Mizan-ül Kübra)

Kaynak : M.Ali Demirbaş